III ciklus studija

Studijski program Geografija u obrazovanju na III ciklusu studija predstavlja studijsko usmjerenje u okviru studija zajedničkog trećeg ciklusa – doktorski studij „Prirodne i matematičke nauke u obrazovanju“ kojeg je u junu 2013.godine formirao Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Sarajevu. Obavezni predmeti zajedničkog trećeg ciklusa – doktorski studij “Prirodne i matematičke nauke u obrazovanju” nose 23 ECTS u prvom semestru, 10 ECTS u drugom semestru i 20 ECTS u trećem semestru. U skladu sa Smjernicama predviđeno je da studenti u III., IV., V., i VI., semestru budu pretežno angažovani na naučno-istraživačkim aktivnostima i izradi doktorske disertacije. Nastavni predmeti su raspodijeljeni u četiri grupe. Prvu grupu čine predmeti iz oblasti pedagoških i psiholoških nauka. U drugu grupu svrstani su predmeti iz oblasti metodike nastave geografije (za studij geografije).

Trećoj grupi pripadaju predmeti iz strukovnih oblasti prirodnih i matematičkih nauka (geografski predmeti za studij geografije), a četvrtu grupu čine predmeti/seminari koji se neposredno odnose na naučno-istraživački rad kandidata i izradu doktorske disertacije. Predviđeno je da zastupljenost predmeta iz pomenutih grupa iznosi približno 15% (prva grupa), 15% (druga grupa), 15% (treća grupa) i 55% (četvrta grupa). Studij se sastoji od predavanja, koja mogu biti i konsultativnog karaktera u zavisnosti od broja polaznika i naučno-istraživačkog rada u okviru doktorske teze koji se valorizira kroz četiri doktorska seminara i odbranom doktorskog rada. Završetkom III ciklusa Geografija u obrazovanju stiče se zvanje doktor geografskih nauka/znanosti u obrazovanju.

Doktori geografskih nauka/znanosti u obrazovanju su pored ostalog osposobljeni za samostalno i orginalno istraživanje u oblasti primjene fundamentalnih geografskih istraživanja za odgojno-obrazovni značaj, za samostalno i timsko učešće u naučno-istraživačkim projektima od značaja za razvoj školske geografije i aktivno učešće na donošenju, inoviranju i implementaciji nastavnih planova i programa odgoja i obrazovanja u Bosni i Hercegovini, za aktivno učešće na međunarodnim skupovima od interesa za razvoj fundamentalne i aplikativne geografije, za izradu, prezentaciju, reviziju i recenziju strateških dokumenata koji se tiču geografske regionalizacije Bosne i Hercegovine uvažavajući Evropsku povelju o regijama i regionalizacijama Evropske unije, kao osnova regionalne geografije u obrazovnom sistemu i brojne druge poslove u ovoj oblasti.

Elaborat Geografija u obrazovanju III ciklus

Studijski program III ciklusa studija na smjeru regionalno i prostorno planiranje je prilagođen edukaciji i pripremi studenata za naučno-istraživački rad u oblastima regionalnog i prostornog planiranja. Završetkom III ciklusa studija, smjer regionalno i prostorno planiranje, stiče se zvanje Doktor geografskih nauka/znanosti u oblasti regionalnog i prostornog planiranja.

Osnovni obrazovni ciljevi studijskih programa III ciklusa studija geografije iz oblasti regionalnog i prostornog planiranja i turizma i zaštite životne sredine i kompetencije doktoranata u ovim oblastima su:

sistemsko shvatanje suštine geografskog prostora i njegove valorizacije u strateško razvojne svrhe;
izgradnja umreženog i kompleksnog mišljenja o životnoj sredini kao mediju razvoja prostornog, regionalnog, turističkog i općegeografskog značaja;
sintetiziranje, eksplikacija i implementacija stečenih fundamentalnih i aplikativnih geografskih znanja u strateškim razvojnim programima od kojih su najznačajniji tercijarni privredni sektor, koji pripada dijelu regionalnog i prostornog planiranja posebne namjene;
sposobnost za samostalna i orginalna naučna istraživanja u oblasti fundamentalnih geografskih istraživanja za obrazovni, turizmološki, geoekološki i regionalno-planerski značaj;
neophodna komponentna i kompleksna geografska istraživanja u cilju rješavanja problema nastala usljed neracionalne upotrebe prirodnogeografskih resursa, depopulacije, deagrarizacije, deruralizacije Bosne i Hercegovine;
osposobljavanje za izradu, prezentaciju, reviziju i recenziju strateških dokumenata koji se tiču geografske regionalizacije Bosne i Hercegovine uvažavajući Evropsku povelju o regijama i regionalizacijama Evropske unije;
ekspertnu analizu razvoja turizma, regionalnu i prostornu distribuciju ekonomskog razvoja države, regija i društveno-političkih zajednica, i brojni drugi ciljevi i kompetencije u navedenim oblastima.
Nakon završenog III ciklusa studija, doktori geografskih nauka/znanosti iz oblasti regionalnog i prostornog planiranja i turizma i zaštite životne sredine osposobljeni su za samostalno kreativno istraživanje u oblastima regionalnog i prostornog planiranja, turizma i zaštite životne sredine.

Elaborat Regionalno i prostorno planiranje III ciklus

Studijski program Turizam na trećem ciklusu – doktorski studij, traje tri godine, a studiranje je moguće u statusu redovnog samofinansirajućeg studenta. Zvanje doktor/doktorica geografskih nauka/znanosti u oblasti turizma stiče se zavšetkom III ciklusa studija geografije, smjer Turizam, u trajanju od 6 semestara (3 studijske godine) i sa ostvarenih 180 ECTS kredita.

Studijski program trećeg ciklusa geografskih nauka „Turizam“, programski je profiliran kao naučno-istraživački studij najvišeg nivoa univerzitetskog obrazovanja. Nastavno-naučni proces i studijski program su prilagođeni multidisciplinarnim naučnim istraživanjima koja za cilj imaju unapređenje postojećih naučnih spoznaja i njihovu teoretsku i praktičnu aplikaciju u različitim oblastima turizma. Trogodišnji program je koncipiran kroz:

1. baznu edukaciju studenata/studentica, osposobljavanje kandidata/kandidatkinja za samostalan naučno-istraživački rad, razvoj kritičkog mišljenja i procenjivanje istraživanja drugih kao i vođenje originalnih istraživanja kroz publikovane rezultate koji predstavljaju međunarodnu validaciju istraživačkog rada;

2. razvijanje sposobnosti transfera i implementacije naučnih saznanja u nove metode liderstva, motivacije i uslužne orijentacije zaposlenih, zatim vještina upravljanja turističkom destinacijom kao i rukovođenja turističkim i hotelskim preduzećima;

3. sticanje društveno opravdanih kompetencija koje su u funkciji nauke ali i efikasnog i efektivnog poslovanja turističkih i hotelskih preduzeća i razvoja turističkih destinacija u Bosni i Hercegovini;

4. sticanje svih neophodnih kompetencija iz domena razvoja turističke destinacije i turističkog preduzeća zasnovanog na integralnom pristupu razvoja baziranog na kompetitivnim prednostima destinacije (prije svega prirodnim i antropogenim resursima destinacije i strateškom partnerstvu najznačajnijih stejkholdera), kao i ovladavanju teoretskim znanjima i metodologijama neophodnim za doprinos razvoju nauke u oblasti turizma i hotelijerstva;

5. stvaranje odgovornog naučnika/naučnice, sposobnih za samostalno sprovođenje istraživanja iz oblasti turizma i hotelijerstva koja su u skladu sa najvišim međunarodnim stručnim standardima i potrebama nauke, razvoja privrede i društva;

Doktor/Doktorica geografskih nauka/znanosti u oblasti turizma, nakon završenog trećeg ciklusa studija, su u potpunosti osposobljeni za samostalna naučno-teorijska i primenjena istraživanja u:

Nadležnim institucijama i ministarstvima na državnom nivou, nivou entiteta i Brčko Distrikta;

Nadležnim institucijama i ministarstvima na kantonalnom nivou;

Stručnim tijelima i službama na gradskom i općinskom nivou;

Privatnim kompanijama iz realnog sektora, regionalnim i lokalnim te međunarodnim organizacijama koje se bave poslovima u sektoru turizma;

Naučno-istraživačkim institucijama, nevladinim organizacijama i strukovnim udruženjima iz oblasti turizma.

Elaborat Turizam III ciklus

Doktorski studij Zaštite životne sredine na Odsjeku za geografiju je fundamentalnog i aplikativnog karaktera, što je rezultat višedecenijskih naučnih istraživanja, a zasniva se na cjelovitom proučavanju prirodnogeografskih i društvenogeografskih procesa i pojava te njihovih međusobnih odnosa i veza u geografskom omotaču. Značajne promjene u okolišu, kao rezultat prirodnih procesa i antopogenih aktivnosti, prisutne su duži vremenski period, a posebno su intenzivirane od vremena naučno-tehničke revolucije, ubrzanog razvoja industrijske tehnologije, primjene novih tehnologija posebno hemijskih i nuklearnih sredstava, porasta stanovništva, urbanizacije prostora i mnogih drugih procesa koji mijenjaju prirodnu sredinu i uvećavaju obim čovjekovog djelovanja na prirodu.

Kao odgovor na prethodno spomenute procese intenzivno se razvijaju naučna istraživanja koje su usmjerene u pravcu zaštite životne sredine i revitalizacije ugroženih prostora. Geografski aspect naučnih istraživanja životne sredine zasniva se na prostornoj dimenziji, što čini jedan od temeljnih razvojnih resursa i čija je zaštita imperativ za društvo u cjelini.

Studijski program III ciklusa Zaštite životne sredine traje tri godine – šest semestara. Doktor/doktorica nauka zaštite životne sredine, u skladu sa stepenom kvalifikacije III ciklusa studija, osposobljeni su za naučno- istraživački rad i mogu dati svoj puni doprinos u nadležnim institucijama i ministarstvima na državnom nivou, nivou entiteta i Brčko Distrikta, nadležnim institucijama i ministarstvima na kantonalnom nivou, stručnim tijelima i službama na općinskom nivou, privatnim kompanijama i laboratorijima koje se bave poslovima zaštite životne sredine i naučno-istraživačkim institucijama.

Elaborat Zaštita životne sredine III ciklus